Przysięga Wojsk Wielkopolskich – 26.01.1919 r. w obiektywie K.Gregera
26 stycznia 1919 roku odbyła się na Placu Wolności w Poznaniu przysięga świeżo utworzonych Wojsk Wielkopolskich.
Było to wydarzenie najbardziej swoiste w dziejach Polski, Wielkopolski, w trakcie trwającego ciągle wokół miasta, powstania. Odtąd Wielkopolska miała już nie tylko swój rząd, czyli Komisariat Naczelnej Rady Ludowej, własny skarb — pieniądze, którymi zarządzał Komisariat, ale także zaprzysiężoną, własną armię. Można więc powiedzieć, że Wielkopolska stała się w tym momencie niemal jak samodzielne Państwo.
Ten dzień pozostał w pamięci wielu – choć dziś tych osób nie ma już wśród nas. Do naszych czasów dotrwał – na szczęście – dzięki obiektywowi poznańskiego fotografa Kazimierza Gregera.
Kazimierz Greger swój zakład fotograficzny założył najpierw przy ul. Wiktorii (obecnie Gwarna). Po rozbudowie w 1912 r. przeniósł go na ul. Berlińską (obecnie 27 grudnia), gdzie firma zajmowała front kamienicy pod adresami 18-20 (obecnie znajduje się tam parking koło Teatru Polskiego). Podczas Powstania Wielkopolskiego Greger wykonał zdjęcia dokumentujące to wydarzenie historyczne, dziejące się w bezpośredniej bliskości jego zakładu. Na klisze fotograficzne przeniósł dumę, emocje, dostojeństwo także tego uroczystego dnia Przysięgi.
Myśląc o tym dniu, mówimy czasem – zaczął się kolejny etap Powstania Wielkopolskiego. To chyba jednak za mało. Można pomyśleć więcej — zakończyło się Powstanie, a rozpoczęła wojna z Prusami. Nikt jednak wojny prusakom nie wypowiedział. Na froncie walczyli dalej powstańcy, bo bez ogłoszenia stanu wojny, Niemcy ciągle traktowali ich jako przestępców, nie żołnierzy. Dziwna sytuacja, niezrozumiałe decyzje władz, niezrozumiałe relacje między powstańcami w boju a dowództwem tworzących się oddziałów. Mimo tego, konsekwencje walk i działań głównodowodzących skończyły się wielkim sukcesem Wielkopolan.
Powstanie okazało się zwycięskim.
Już w lutym 1919 dowództwo armii planowało uderzenie na Pomorze, marsz na Gdańsk. Wiosną zaś armia nasza wspierała działania zbrojne Wojska Polskiego pod Lwowem, a w czasie wojny bolszewickiej stanowiła potężny, nowoczesny i doświadczony trzon uderzeniowy armii polskiej.
Dzięki zachowanym zdjęciom Kazimierza Gregera może przyjrzeć się tym chwilom. Możemy zobaczyć, jak pięknie prezentowało się Wojsko Wielkopolskie, dla którego mundury szyli na ten dzień wszyscy krawcy poznańscy. Ten dzień było bowiem dla wszystkich i żołnierzy i mieszkańców niezwykle ważny i uroczysty.
Powiązane treści:
-
„Kurjer Poznański” – Przysięga Wojsk Wielkopolskich 26.01.1919 r. – opis wydarzeń w ówczesnej prasie
Galeria
Polecane artykuły
Komendant „Rakoczy” – dowódca Powstań Śląskich
ALFONS ZGRZEBNIOK (1891-1937) – pseudonim „Rakoczy”, nauczyciel, działacz samorządowy i polityczny, komendant powstań śląskich. Od znaczony m.in.: Orderem Virtuti Militari V kl., Krzyżem na Śląskiej Wstędze Waleczności i Zasługi, Krzyżem Niepodległości z Mieczami, trzykrotnie Krzyżem Walecznym i Złotym Krzyżem Zasługi. Sejmik Województwa Opolskiego ogłosił rok 2017 – Rokiem Alfonsa Zgrzebnioka, dowódcy I i II Powstania Śląskiego.
Alfons Zgrzebniok – Śmiałek z Dziergowic
„Komendant Rakoczy — Alfons Zgrzebniok — Śmiałek z Dziergowic” – dowódca Powstań Śląskich — reportaż dokumentalny.
Władysław hr. Zamoyski – Pan z Wielkopolski – władca Tatr
Dokument historyczny, pokazujący człowieka oraz to, co zrobił. Bez widowiska, które bywa interesujące, ale zwykle prezentuje tylko jakąś wizję, nie dotykając prawdy. Tu ważne są dokumenty i bohater — trudny, bo o chwałę niedbały, który zostawił nam wszystko, co miał, siebie zaś skrywając.
Powstanie Wielkopolskie – Zdobycie Ławicy
Film dokumentalny o najważniejszej bitwie Powstania Wielkopolskiego w okolicach Poznania w nocy z 5/6 stycznia 1919 roku. W wyniku tego zwycięstwa Polacy zdobyli na lotnisku w Ławicy i Winiarach większą ilość sprzętu lotniczego w postaci rozmontowanych i zakonserwowanych samolotów bojowych. Stały się on wkrótce zaczątkiem polskiego lotnictwa.
Mieczysław Paluch – człowiek, powstaniec, dowódca
Film o Mieczysławie Paluchu — Powstańcu Wielkopolskim, uczestniku Powstań Śląskich, majorze artylerii Wojska Polskiego, który zmarł na Wyspie Wężów, a o którym w znacznej mierze, zapomniano we współczesnej historii.
Powstanie Wielkopolskie – Bitwa o Ławicę, 5-6 stycznia 1919r.
Powstanie Wielkopolskie - Zdobycie ŁawicyBitwa o Ławicę rozegrała się w nocy z 5 na 6 stycznia 1919 roku.To w tej wówczas pod-poznańskiej wsi zlokalizowane było niemieckie lotnictwo wojskowe, które zagrażało Poznaniowi w tych pierwszych dniach Powstania. Zdobycie...
Wspomnienia z Powstania Wielkopolskiego – Zdobycie lotniska na Ławicy
Wspomnienia z Powstania Wielkopolskiego - Zdobycie lotniska na Ławicy Pułkownik Wojska Polskiego, pilot, uczestnik powstania wielkopolskiego, organizator lotnictwa powstańczego, organizator i uczestnik pierwszego nalotu bombowego lotnictwa II RP, uczestnik walk we...
„Kurjer Poznański” – Przysięga Wojsk Wielkopolskich 26.01.1919r.
Powstanie Wielkopolskie — zwycięskie - 26.01.1919 r. Powstanie Wielkopolskie 1918-1919 to seria inteligentnie wykorzystanych sytuacji, szczęśliwych zdarzeń i wielka odwaga Wielkopolan. [learn_more caption=" PRZECZYTAJ o Powstaniu Wielkopolskim w 'telegraficznym...
Wiersz Mikołaja Reja w zbiorach Tytusa Działyńskiego
W symbolice międzynarodowej najważniejszym znakiem identyfikującym państwo w gronie innych jest herb państwowy. Herb to znak utworzony z godła umieszczonego w polu tarczy herbowej.
Wspomnienia z Powstania Wielkopolskiego – Zdobycie Ławicy
Powstanie Wielkopolskie - Zdobycie Ławicy (6 stycznia 1919 roku) Fragment relacji Kazimierza CiążyńskiegoKazimierz Ciążyński (1894 - 1951) - w listopadzie 1918 r. wstąpił do Polskiej Organizacji Wojskowej zaboru pruskiego; związany był z tzw. grupą Mieczysława...
Polska Kokarda Narodowa
W symbolice międzynarodowej najważniejszym znakiem identyfikującym państwo w gronie innych jest herb państwowy. Herb to znak utworzony z godła umieszczonego w polu tarczy herbowej.