“Dziewica Orleańska według Jana Matejki” – film dokumentalny

Kultura, Wideo

Konserwacja obrazu, wielkiego obrazu, to specjalny czas … to wielkie wydarzenie.

Tak też było z konserwacją obrazu Jana Matejki „Dziewica Orleańska”, który znajduje się w zbiorach Muzeum Narodowego w Poznaniu, w Galerii Rogalińskiej. Obrazu ważnego dla twórcy, ciekawego dla historyków i co mało kto wie, a interesujące jest to dla zbieraczy ciekawostek — obrazu Matejki największego pod względem powierzchni — trochę większego bowiem nawet od „Bitwa pod Grunwaldem”.

Ta konserwacja zakończyła się w 2010 roku. W każdym takim wypadku jest to jednak czas bardzo specjalny. Dzieło jest jakoby analizowane od nowa, we wszelkich jego wymiarach, przejawach i sposobach istnienia. Znawcy i naukowcy, specjaliści wielu dziedzin, pochylają się nad treścią, techniką malarską, zastosowanymi materiałami malarskimi, nad każdym elementem konstrukcyjnym, nad strukturą, nad historią dzieła, wydarzeniami, które odbyły się w związku z nim … wszystko, co może przydać się do odtworzenia wielowymiarowego „życia” obrazu, jest ważne. Na podstawie nagromadzonych informacji konserwatorzy planują sposoby i etapy swoich działań. Muszą wyobrazić sobie świat sprzed wielu wieków, myśli, emocje malarza; muszą poczuć w swoich dłoniach — niejako – jego umiejętności techniczne, możliwości intelektualne, muszą odkryć wiedzę, jaką miał o malowaniu obrazów. Konserwacja to i praca badawcza i odkrywanie nieznanego … to docieranie do tego, co myślał artysta, malując dzieło, ale i jak żył w trakcie malowania.

Obraz musi być taki, jakim go widział artysta, akceptując jego ostateczny kształt, ale i taki, jaki wpływ wywarła na niego późniejsza historia … bo wydarzenia w związku z dziełem, stają się również jego integralną składową. Czas się staje współtwórcą dzieła. Upływ czasu powinien więc — po konserwacji — być do zauważenia, dla wprawnego oka, które pod tym kątem chce doświadczyć pracę artysty. Ale czas, nie może mieć wpływu na formę i treści, na to, co miał do powiedzenia odbiorcy twórca, kształtując dzieło.

Matejko był wielkim malarzem — miał technikę, wiedzę, cel i wyobraźnię. Miał też misję do spełnienia, którą próbował zrealizować swoją twórczością … i chciał zawrzeć jej najważniejszą treść, w tym właśnie obrazie. Temu też służyć miały wszelkie inne, artystyczne względy. Może dlatego przez znawców sztuki, obraz ten nie był należycie doceniony, nie był uznany. Pojął idee Matejki jedynie Edward Bernard Raczyński. Kupił go i urządził w Rogalinie dla obrazu tego i dla swojej kolekcji, specjalne miejsce.

Film

Film został zrealizowany na zlecenie Fundacji „Europejskie Forum Sztuki” dzięki finansowemu wsparciu:

Powiatu Poznańskiego

Marszałka Województwa Wielkopolskiego

Galeria

Polecane artykuły

Warsztaty z Laureatem – Keiko Urushihara

Warsztaty z Laureatem – Keiko Urushihara

Reportaż zrealizowany w czasie pobytu w lipcu 2015 roku w Poznaniu Keiko Urushihara — zwyciężczyni VIII Międzynarodowego Konkursu Skrzypcowego im. H. Wieniawskiego, by podzielić się swoją wiedzą i doświadczeniem z młodymi muzykami.

czytaj dalej
Renowacja grobu Józefa Wieniawskiego

Renowacja grobu Józefa Wieniawskiego

Józef Wieniawski – polski kompozytor, nauczyciel, wirtuoz – mieszkał, a w 1912 roku zmarł w Brukseli i tam został pochowany. Brat wybitnego, XIX-wiecznego skrzypka — Henryka Wieniawskiego. Do dziś, na Cmentarzu Ixelles, znajduje się Jego nagrobek, który w 2016 roku został poddany renowacji, między innymi dzięki staraniom Towarzystwa Muzycznego im. H. Wieniawskiego w Poznaniu.

czytaj dalej

Skrzypce – harmonia doskonałości

Gdzie i kiedy pojawiły się skrzypce, pozostaje do dziś niewyjaśnioną zagadką. Najczęściej za ich ojczyznę uważa się Włochy, ale istnieje też teoria o polskim rodowodzie skrzypiec. Nie rozstrzygając, skąd pochodzą, możemy z całą pewnością powiedzieć, że nie powstały od razu. Ich powstanie było wynikiem długo trwającej ewolucji, a dziś odnajdujemy jedynie niektóre ogniwa tego procesu.

czytaj dalej
Skrzypce – instrument wielowymiarowy

Skrzypce – instrument wielowymiarowy

Skrzypce - instrument wielowymiarowy Wielu znawców, z wielu dziedzin związanych z muzyką i nie tylko z nią, mówiło już, że skrzypce to specjalny, spośród innych, instrument muzyczny.Jest tak nie tylko dlatego, że mają one ton podobny do głosu człowieka. Mają też...

czytaj dalej
Refleksje o obrazie “Dziewica Orleańska” Jana Matejki

Refleksje o obrazie “Dziewica Orleańska” Jana Matejki

Dziewica Orleańska Jana Matejki – największy przestrzennie i najważniejszy dla Mistrza obraz historyczny. Matejko zaczął malować swój cykl, wielkich obrazów historycznych, by zrealizować pewien program ideowy - program bardziej z dziedziny „ducha”, aniżeli z dziedziny...

czytaj dalej
Sztuka skrzypcowa Karola Lipińskiego

Sztuka skrzypcowa Karola Lipińskiego

Fascynującym zagadnieniem dla dzisiejszego wykonawcy jest próba odpowiedzi na nurtujące go pytanie: jak grali dawni mistrzowie? O ileż łatwiejsza jest ocena gry wirtuozów początku XX stulecia, którzy mogli swój kunszt muzyczny zarejestrować na wchodzących wówczas do użycia płytach woskowych.

czytaj dalej
14
4
9
4