Mieczysław Paluch – człowiek, powstaniec, dowódca

Historia, Wideo

„Mieczysław Paluch — Człowiek, Powstaniec, Dowódca — Powstanie Wielkopolskie, Powstania Śląskie, Wyspa Wężów” – historia walki o niepodległość ojczyzny.

Mieczysław Paluch

(urodzony 10 grudnia 1888 w Trzemżalu koło Trzemeszna, zmarł 18 lipca 1942 na Wyspie Wężów – Rothesay, Szkocja)

Major Wojska Polskiego – jeden z najważniejszych bohaterów Powstań Narodowych – Wielkopolskiego i Śląskich, Kawaler Orderu Virtuti Militari kl. V, Krzyża Niepodległości z Mieczami, Orderu Odrodzenia Polski kl. IV, Złotego Krzyża Zasługi, Gwiazdy Śląskiej … ale jednak do dziś, nie przyznano mu Wielkopolskiego Krzyża Powstańczego.

Realizacja filmu o Mieczysławie Paluchu była zdarzeniem koniecznym. Film jest kolejną próbą przypomnienia postaci, która z jakichś trudnych do zrozumienia powodów, była pomijana i zapomniana. Jeśli nie szanujemy swoich przeszłych bohaterów, to nikt dziś, nie uszanuje nas i naszych działań. Umniejszając też efekty pracy postaci takich jak Mieczysław Paluch, dopuszczamy do marginalizowania wielu innych ważnych treści wynikających z czynów ludzi, Powstańców, którzy doprowadzili do odzyskania przez Polskę Niepodległości. W konsekwencji traktuje się Powstanie Wielkopolskie czy serię Powstań Śląskich, jako wydarzenia drugoplanowe naszej historii … a to przecież dzięki tym Powstaniom Narodowym, Polska już chwilę po odrodzeniu, mogła pokonać bolszewików oraz stać się nowoczesnym i silnym gospodarczo państwem międzywojennej Europy.

Dziś Mieczysława Palucha ciągle nie ma na liście bohaterów wyczytywanych jednym tchem podczas apeli poległych. Często nawet poddaje się w wątpliwość Jego zasługi, bo za mało jest dokumentów potwierdzających Jego rzeczywiste czyny. Jest to jednak nieprawda, w świetle istniejących i odkrywanych wciąż nowych źródeł historycznych. W czasie Powstania Wielkopolskiego, Mieczysław Paluch był bohaterem pierwszego planu. Miał swoją jasno określoną wizję i ją zrealizował. Wtedy, wykorzystano jego energię, zdolności, a potem w wyniku różnych decyzji, odsunięto na dalszy plan. Na Śląsku zaś, nikt teraz o nim nie pamięta. Wiemy jednak, że został tam oddelegowanym na prośby Korfantego. Wywiad Wojska Polskiego donosił, że w rękach Palucha, skupione było kierownictwo POW i aprowizacji. Powszechnie uznanymi bohaterami są jednak inni, często równie zasłużeni, ale Palucha obok nich nie ma.

Czytaj dalej

M. Paluch – w swoich czasach – był trudny w codziennej współpracy. Nie nadawał się do uprawiania zawiłej polityki. Był chłopem, był “rasowym” powstańcem, który w regularnym wojsku, zachowywał się bardzo “niesfornie”. On jako zwycięzca spod Ławicy, Szubina i Kcyni, miał prawo zgrzeszyć pychą i sądzić o sobie więcej, niż sądzić należy. Co innym przeszło bezkarnie, jego skazało na zapomnienie. Pomijano go za czasów PRL-u, bo przystąpił do ruchu sanacyjnego przed wojną. W czasie II wojny zaś, został zesłańcem “wyspy wężów” i tam zmarł. Dla nas zaś, zainteresowanych dziś historią, dowódcą Powstania Wielkopolskiego jest Stanisław Taczak. Człowiek, który nie wpłynął znacząco na przebieg wydarzeń, które określamy Powstaniem Wielkopolskim … no, może poza tym, że przyjął na siebie ciężar bycia bohaterem i dowódcą. W latach 80-tych zaś, jak trumna z Jego prochami przyleciała samolotem wojskowym do Poznania, to było wielkie wydarzenie. Asysta wojskowa, pochód ludności, relacje wielogodzinne w telewizji i w radio, a potem ceremonialny pochówek na cmentarzu zasłużonych Wielkopolan.

A Paluch ? – ciągle leży na obczyźnie. Na szkockiej wyspie jakby zapomnianej kiedyś przez Boga. W miejscu pohańbienia polskich oficerów – przeciwników politycznych gen. Władysława Sikorskiego. Powszechnie ukutej wiedzy o Powstaniu Wielkopolskim, nie zmieniły jeszcze, pojawiające się co jakiś czas, nowe prace historyczne tworzone przez zniecierpliwionych pasjonatów historii, czy regionalistów. Z historyków zawodowych, tylko kilku kontynuuje badania … a jest jeszcze co czytać, co sprawdzać, co analizować.  Są jeszcze w Polsce, zbiory archiwalne, jakby nietknięte jeszcze ręką specjalistów, poszukujących dogłębnej wiedzy o naszym Powstaniu.  Nasz film, niech będzie więc manifestem, po raz kolejny, przypomnienia najważniejszego wydarzeń i bohaterów Powstań Narodowych – Wielkopolskiego oraz Powstań na Śląsku. Tam poza Paluchem walczyło wielu wielkopolan – i oni też proszą o przypomnienie.

Film prezentuje chronologię najważniejszych wydarzeń, materiały ikonograficzne i wypowiedzi historyków. Ma być filmem dokumentalnym, pokazującym wybrane, możliwie do unaocznienia zasługi Mieczysława Palucha z komentarzem znawców. Film ten, dobrze by sie stało, gdyby stał się inspiracją do dalszych badań. Przyczynkiem popularno-naukowym i edukacyjnym. Chcemy by, był kolejną próbą “wskrzeszenia” w świadomości powszechnej, jednego z najważniejszych bohaterów polskich z czasów odzyskiwania przez Polskę niepodległości. Przypominamy, że Mieczysław Paluch, był sprawcą wydarzeń, dzięki którym Narodowe Powstanie Wielkopolskie było zwycięskie, a drugie i trzecie Powstania Śląskie zakończyły się sukcesem Polaków.

Film dofinansowany przez

W filmie wykorzystano:

  • materiały archiwalne ze zbiorów:
    Biblioteki Uniwersyteckiej UAM
    Muzeum Powstania Wielkopolskiego 1918-1919, oddziału Wielkopolskiego Muzeum Niepodległości w Poznaniu
    Biblioteki Kórnickiej PAN
    Muzeum Czynu Powstańczego na Górze Św. Anny
    Centralnego Archiwum Wojskowego
    Federacji Bibliotek Cyfrowych
    Muzeum Zamkowego w Pszczynie
    Browaru Książęcego w Tychach
    Biblioteki Publicznej w Trzemesznie
    Gimnazjum w Trzemesznie
  • inscenizacje z filmu „Batalia o Śląsk” reż. L. Myczka, M. Pawełczak
  • muzykę ze zbiorów:
    Towarzystwa Muzycznego im. Henryka Wieniawskiego w Poznaniu
    Towarzystwa im. Feliksa Nowowiejskiego w Poznaniu

Film

Galeria

Polecane artykuły

Komendant “Rakoczy” – dowódca Powstań Śląskich

Komendant “Rakoczy” – dowódca Powstań Śląskich

ALFONS ZGRZEBNIOK (1891-1937) – pseudonim „Rakoczy”, nauczyciel, działacz samorządowy i polityczny, komendant powstań śląskich. Od znaczony m.in.: Orderem Virtuti Militari V kl., Krzyżem na Śląskiej Wstędze Waleczności i Zasługi, Krzyżem Niepodległości z Mieczami, trzykrotnie Krzyżem Walecznym i Złotym Krzyżem Zasługi. Sejmik Województwa Opolskiego ogłosił rok 2017 – Rokiem Alfonsa Zgrzebnioka, dowódcy I i II Powstania Śląskiego.

czytaj dalej
Władysław hr. Zamoyski – Pan z Wielkopolski – władca Tatr

Władysław hr. Zamoyski – Pan z Wielkopolski – władca Tatr

Dokument historyczny, pokazujący człowieka oraz to, co zrobił. Bez widowiska, które bywa interesujące, ale zwykle prezentuje tylko jakąś wizję, nie dotykając prawdy. Tu ważne są dokumenty i bohater — trudny, bo o chwałę niedbały, który zostawił nam wszystko, co miał, siebie zaś skrywając.

czytaj dalej
Powstanie Wielkopolskie – Zdobycie Ławicy

Powstanie Wielkopolskie – Zdobycie Ławicy

Film dokumentalny o najważniejszej bitwie Powstania Wielkopolskiego w okolicach Poznania w nocy z 5/6 stycznia 1919 roku. W wyniku tego zwycięstwa Polacy zdobyli na lotnisku w Ławicy i Winiarach większą ilość sprzętu lotniczego w postaci rozmontowanych i zakonserwowanych samolotów bojowych. Stały się on wkrótce zaczątkiem polskiego lotnictwa.

czytaj dalej
Polska Kokarda Narodowa

Polska Kokarda Narodowa

W symbolice międzynarodowej najważniejszym znakiem identyfikującym państwo w gronie innych jest herb państwowy. Herb to znak utworzony z godła umieszczonego w polu tarczy herbowej.

czytaj dalej
12
7
4
5